De kraamweek zit erop. Jullie zoon of dochter is alweer 8-10 dagen oud. De kraamverzorgster heeft haar tijd bij jullie afgesloten. En ook onze kraamvisites zitten erop. Dit betekent niet dat onze zorg al helemaal afgesloten is. Hieronder kunnen jullie nog eens nalezen wat we bij het afsluiten van de kraamweek al grotendeels met julie hebben besproken.
De zorg voor jou als kersverse moeder. De kraamweek mag er dan opzitten maar de eerste 6 weken na de bevalling ben je kraamvrouw. Wij zijn gedurende deze weken nog verantwoordelijk voor jou (lichamelijk) herstel van de zwangerschap en bevalling. Zijn er bijzonderheden of vragen? Bel ons dan gerust. Bel de huisarts als het bijzonderheden of vragen zijn die niet met de zwangerschap of bevalling te maken lijken te hebben. Afhankelijk van de situatie kom je 6 weken na de geboorte nog een keer bij ons op de praktijk op nacontrole of bij de gynaecoloog. Hierna dragen wij de zorg voor jou weer volledig over aan de huisarts.
De zorg voor jullie baby. Na de kraamweek dragen wij en de kraamverzorgster de zorg voor jullie baby over aan het consultatiebureau en de huisarts. Het consultatiebureau zal binnen enkele dagen na het afsluiten van ons en de kraamverzorgster telefonisch contact met jullie opnemen om een huisbezoek af te spreken. Vragen tot die tijd? Bel ons dan. De controles daarna vinden plaats op het consultatiebureau. Vanaf het moment dat het consultatiebureau geweest is, geldt in het algemeen dat jullie hen bellen bij vragen over dagelijkse dingen, groei en ontwikkeling. Denk hierbij bijvoorbeeld aan vragen over slapen, poepen, het ophogen van flesvoeding of het hebben van een voorkeurshouding. Hebben jullie het idee dat er iets met de gezondheid van de baby is (bijvoorbeeld koorts), bel dan de huisarts. Borstvoedingsvragen? Voel je vrij om deze ook te stellen aan de lactatiekundige.
Vloeien. Als het goed is, vloei je nu de eerste week erop zit al een stuk minder dan de eerste dagen na de bevalling. Het is goed om te weten dat bloedverlies na de bevalling zo'n 6 weken mag duren. We zullen hier ook altijd naar vragen tijdens de nacontrole. Langzaam aan wordt het bloedverlies steeds minder en minder. Wel kan het zo zijn, zeker de eerste 2-3 weken, dat de hoeveelheid bloedverlies wat wisselt. Op rustige dagen vloei je weinig maar op drukkere dagen (bijvoorbeeld na de eerste keren wandelen), vloei je meer. Dit mag en is normaal.
Naar buiten. Richting het einde van de kraamweek of in de eerste dagen daarna zijn de meeste vrouwen eraan toe om een eerste wandeling buiten te maken. Als kraamvrouw is het belangrijk dit wandelen rustig aan op te bouwen. Luister naar je lijf en ga zeker de eerste keren niet te ver van huis. Enkele vrouwen worden niet lekker tijdens het wandelen. Ons advies is dan ook de eerste keren niet alleen met jullie baby op pad te gaan. Ook kan het prettig zijn een route te lopen waar je bijvoorbeeld halverwege even lekker op een bankje kunt zitten.
Een algemeen advies voor het mee naar buiten nemen van jullie baby is: trek hem of haar 1 laagje extra aan als dat jullie aan hebben. Gaan jullie bijvoorbeeld naar buiten in een t-shirt + jas, trek de baby dan een shirtje aan met lange mouwen + jas. Tenzij het hoog zomer is, is het advies om jullie baby de eerste keren buiten ook een mutsje op te zetten. In het begin kan het voor jullie fijn zijn, jullie baby bij thuiskomst te temperaturen ter controle. Daarna is het een kwestie van voelen, de nek/hals van de baby is hierbij het meest betrouwbaar. Handjes en een neusje mogen bijvoorbeeld best koud aanvoelen. Als de baby in de kinderwagenbak ligt met de kap omhoog en onder een laken met (dunne) deken, ligt hij of zij niet op de tocht. Een pasgeboren baby kan eventuele warmte nog niet zo goed kwijt. Wees er dus alert op dat je jullie kindje ook niet te warm inpakt. Heel belangrijk: dek de kinderwagen en maxi cosi nooit af met een doek of deken! Dit om oververhitting van de baby te voorkomen. Het advies is om in de zomer een parasolletje te gebruiken.
Vitamine K. Pas na 3 maanden maken baby's zelf vitamine K aan. Geef je volledige borstvoeding? Dan is het advies om vanaf de 8e dag na de geboorte jullie baby dagelijks vitamine K druppels te geven. Dit totdat hij of zij 3 maanden oud is. Deze druppels koop je bij de apotheek of drogist. Het aantal druppels per dag hangt af van met merk, kijk hiervoor op het doosje.
Als je in de eerste 3 maanden gedeeltelijk borstvoeding geeft maar jullie baby ook > 500 ml kunstvoeding krijgt, luidt het advies geen vitamine K druppels meer bij te geven.
Geef je gedeeltelijk borstvoeding en krijgt jullie baby kunstvoeding bij maar is dit minder dan 500 ml per dag? Dan is het advies van onze beroepsgroep (KNOV) om jullie baby 1/3 van het aantal druppels te geven zoals vermeld op het doosje (aantal druppels afronden naar boven).
Krijgt jullie baby kunstvoeding? Dan is het niet nodig vitamine K druppels te geven. Dit zit namelijk al voldoende in de kunstvoeding.
Vitamine D. Ongeacht welke voeding jullie baby krijgt, is het advies om hem of haar vanaf de 8e dag tot het 4e levensjaar dagelijks
vitamine D (10 microgram) te geven. Deze druppels koop je ook bij de apotheek of drogist. Vanaf dreumes- of peuterleeftijd zijn er indien gewenst ook kauwtabletjes te koop i.p.v. druppels.
Maxi cosi. Gebruik de maxi cosi alleen als vervoersmiddel voor in de auto. Het algemene advies is om een baby niet langer dan 2 uur per dag in een maxi cosi te laten liggen. Dit heeft te maken met de bewegingsruimte en de motorische ontwikkeling maar ook met eventuele ademhalingsproblemen die kunnen optreden bij - met name pasgeboren - baby's. Wandelen? Leg de baby dan in de kinderwagen. Hetzelfde advies geldt bijvoorbeeld tijdens winkelen of een dagje uit. Is jullie baby in de auto in slaap gevallen? Haal hem of haar dan thuis of bij de visite uit de maxi cosi om ergens anders verder te slapen.
Bewegen & sporten. Het is belangrijk je lichaam na de bevalling rustig de tijd te geven te herstellen. Het heeft nogal wat gedaan, jullie baby laten groeien en op de wereld gezet! Als je er weer aan toe bent te gaan bewegen, is wandelen de beste start. Je verbrandt er calorieën mee maar belangrijker nog, je bouwt er je conditie weer rustig aan mee op. Na 6-12 weken mag je indien gewenst sporten weer oppakken. Luister hierbij heel goed naar je lijf en bouw het rustig op. Zwemmen, fietsen of yoga zijn voorbeelden om weer rustig aan te beginnen. Wees de eerste periode terughoudend met sporten waarbij je rechte buikspieren en bekkenbodem het zwaar hebben zoals fitness en hardlopen. En wellicht is sporten onder deskundige begeleiding en gericht op net bevallen vrouwen iets voor jou? Voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld MOMZ-Fit of Mom in Balance.
Menstruatie. Je menstruatiecyclus zal zich in de weken na de bevalling weer herstellen. Geef je kunstvoeding? Dan is de kans groot dat je na 6-8 weken weer voor het eerst menstrueert. Bij moeders die volledig borstvoeding geven, is het vaak zo dat de menstruatie nog niet op gang komt. Soms is het zo dat als het aantal keren borstvoeding per dag afneemt, de cyclus op gang komt. Maar het kan ook zo zijn dat je pas weer start met menstrueren als de borstvoedingperiode stopt. Het is goed om te weten dat de eerste menstruatie nadat je bevallen bent heviger kan zijn en/of langer kan duren dan je gewend bent. Ook goed om te weten: dat je (nog) niet menstrueert, wil niet zeggen dat er geen eisprong kan zijn en je dus wel zwanger kunt raken!
Vrijen. De meeste vrouwen moeten er bij het afsluiten van de kraamweek nog niet aan denken en dat is volkomen logisch en helemaal ok. Lichamelijk gezien is het advies te wachten met seks met penetratie totdat het bloedverlies gestopt is. Dit om de kans op infecties te verkleinen. Natuurlijk moet ook een eventuele wond weer hersteld aanvoelen. De eerste keer vrijen kan onwennig voelen. De kans is groot dat je niet volledig ontspannen of opgewonden bent. Borstvoedingshormonen kunnen er bovendien voor zorgen dat je minder vochtig wordt tijdens het vrijen. Het allerbelangrijkste is dat jullie je er beide weer klaar voor voelen. Heb het er samen over en neem er de tijd voor. Intimiteit is veel meer dan seks alleen. En seks is meer dan penetratie. Als jullie er beide klaar voor zijn, bouw het dan rustig aan weer op. Veel ouders hebben op het moment van de nacontrole 6 weken na de geboorte nog niet gevreeën. Weet dus dat dit normaal is. Ervaar je na de eerste paar keer vrijen nog pijn of ongemak? Neem dan contact op met ons of de huisarts.
Anticonceptie. Als je dit in de zwangerschap nog niet gedaan hebt, is het belangrijk om na te denken over anticonceptie na de kraamperiode. Misschien lijkt vrijen nu nog ver weg. Toch vliegt de tijd vaak en is het belangrijk voorzorgsmaatregelen te nemen als je geen kans wilt lopen direct weer zwanger te worden. Er zijn allerlei vormen van anticonceptie mogelijk. Welke methode van anticonceptie past er bij jou/jullie? Heb het er ook samen over. Onderaan deze pagina vind je een folder waar je er alvast meer over kan lezen.
Goed om te weten: ook voor anticonceptie kun je bij ons op de praktijk terecht. Laura plaatst spiralen bij ons op de praktijk en schrijft recepten voor de anticonceptiepil voor. Als dit vormen van anticonceptie zijn die bij jou passen, ben je van harte welkom.
Een volgende zwangerschap. In de meerderheid van de gevallen is het zo dat je je in geval van een volgende zwangerschap weer gewoon bij ons aan kunt melden. De gegevens van je zwangerschap, bevalling en kraamweek bewaren wij minimaal 15 jaar. Een volgende zwangerschap, koppelen wij aan de eerdere zwangerschap(pen). Soms liep de zwangerschap of bevalling anders. In een volgende zwangerschap passen wij het beleid hier dan op aan. Is het bijvoorbeeld verstandig een volgende zwangerschap onder controle te zijn van de gynaecoloog omdat een eerder kindje erg klein was? Of heb je bijvoorbeeld een keizersnede gehad of tijdens de bevalling veel bloed verloren? Je bent van harte welkom bij ons voor een vroege echo, termijnecho en intake. We bekijken en bespreken het dan allemaal en dragen de zorg voor de nieuwe zwangerschap/bevalling indien nodig over aan de gynaecoloog.
Aanrader! De 'How About Mom' app. Dit is een gratis, betrouwbare en eerlijke moeder-app die niet gaat over jullie baby maar over jou als moeder. Het is een gids in het eerste jaar moederschap. Je vind er informatie over bijvoorbeeld je lichamelijk herstel, slaap, emoties, seksualiteit en het weer aan het werk gaan. Deze app is ontwikkeld door o.a. verloskundigen.