Voeding en zwangerschap
Het is een veel besproken onderwerp: wat mag je wel en wat mag je niet eten als je zwanger bent? Wij krijgen hier als verloskundigen vaak vragen over. De ene zwangere ontzegt zichzelf een heleboel voedingsprodukten die je tijdens de zwangerschap prima kunt eten. De ander eet produkten waarvan wij adviseren deze te laten staan tijdens de zwangerschap.
Twijfel je of je iets wel of niet mag eten? Bekijk dan onderstaand overzicht of vraag het ons.
Op de website van het voedingscentrum kun je onder andere een A4 downloaden waar onderstaande adviezen beknopt op staan, handig bijvoorbeeld voor op de koelkast. Klik hier om de A4 te downloaden.
Klik hier voor uitgebreidere informatie over voeding tijdens je zwangerschap.
Wij werken samen met voedingscoach / diëtiste Astrid Stinesen. Lees daarover meer onderaan deze pagina.
Het belangrijkste op een rij:
- Eet gezond & gevarieerd.
- Eten voor 2 is niet nodig. Veel zwangeren hebben wel extra trek, kies dan voor iets gezonds. Het is normaal om gemiddeld 10-15 kilo aan te komen tijdens de zwangerschap. De ene zwangere komt veel aan in het eerste trimester, de ander de laatste weken ineens een kilo per week. Het is normaal dat vrouwen met ondergewicht en een normaal gewicht meer aankomen dan vrouwen met overgewicht.
- Slik vanaf het moment dat je zwanger wilt worden foliumzuur, dit verlaagt de kans op een kindje met bijvoorbeeld een open rug, hazenlip of open gehemelte. Nog niet gestart op het moment van je positieve test? Start hier dan alsnog zo snel mogelijk mee. Slik iedere dag een tablet van 400 of 500 microgram (o,4 of 0,5 milligram) t/m de 10e week van de zwangerschap. Vrij verkrijgbaar bij apotheek of drogist.
- Slik vanaf het moment dat je zwanger wilt worden dagelijks 10 microgram vitamine D (of start daarmee zodra je weet dat je zwanger bent) t/m het einde van je zwangerschap of de borstvoedingsperiode. Dit is onder andere goed voor de groei van de baby. Vrij verkrijgbaar bij apotheek of drogist.
- Als je naast de 2 bovenstaande adviezen gezond en gevarieerd eet is het slikken van multivitaminen in principe niet nodig. Doe je dit wel graag, slik dan multivitaminen speciaal voor zwangeren en borstvoedende vrouwen. Hierin zit de juiste hoeveelheid foliumzuur en vitamine D en niet teveel vitamine A. Overweeg dan of je kiest voor een variant inclusief visolie, afhankelijk van je visinname.
Wat kun je beter niet eten als je zwanger bent?
Vlees
- Rauw vlees (zoals biefstuk, carpaccio, tartaar). Als je rauw vlees door en door verhit, kun je het wel veilig eten.
- Rauwe, gedroogde of gefermenteerde vleeswaren (zoals filet american, ossenworst, rosbief, salami). Over vleeswaren zoals chorizo, rauwe ham en cervelaat is nog geen eenduidig landelijk advies. Het voedingscentrum en onze beroepsgroep (de KNOV) adviseert deze niet te eten tijdens de zwangerschap. Verhit boven de 70 graden Celsius of minimaal 2 dagen ingevroren bij minimaal -12 graden Celsius, kun je deze vleeswaren allemaal wel eten.
Lever
- Leverprodukten (lever, leversmeerworst, leverpaté). In leverprodukten zit veel vitamine A. Dit is een vitamine die de kans op een kindje met aangeboren afwijkingen verhoogd als je er teveel van binnen krijgt. Eet je graag leverprodukten? Beleg hier bijvoorbeeld dan maximaal 1 boterham per dag mee.
Vis
- Wat is het advies? Eet 1-2x per week vis, vette vis maximaal 2x per week. Varieer met vissoorten en verhit het altijd goed. Vis is heel gezond en draagt bij aan een goede hersen- en zichtontwikkeling van je kindje. Maar in sommige soorten vis kan de Listeria bacterie zitten die schadelijk kan zijn tijdens je zwangerschap. Ook bevatten sommige soorten vis zware metalen. Voorbeelden van vette vis zijn makreel, zalm, haring, paling, heilbot, sardines en forel. Vette vis is dus heel gezond en goed voor jou en je kindje als je het maar goed verhit. Haring uit blik kun je ook veilig eten.
Vis die je beter niet kunt eten:
- Gerookte kant-en-klare vis uit de koeling, zowel vacuümverpakt als andere soort verpakkingen (zoals gerookte zalm, makreel). Goed verhit kun je deze produkten wel veilig eten.
- Sushi met rauwe vis (incl. haring).
- Rauwe schaal- en schelpdieren (zoals kreeft, krab, garnalen, mosselen, oesters, coquilles). Verhit mag dit allemaal wel.
- Roofvissen (zoals tonijn, zwaardvis, koningsmakreel). Tonijn uit blik is geen probleem.
- Wilde paling. De meeste paling is kweekpaling en kun je veilig eten.
Zuivel en eieren
- Kaas gemaakt van rauwe melk (deze kan bacteriën bevatten die schadelijk zijn voor je kindje). Als het gemaakt is van rauwe melk staat er ‘au lait cru’ of ‘gemaakt van rauwe melk’ op het etiket. Als er alleen ‘melk’ op staat, kun je ervan uitgaan dat het veilig is. Veel kazen zijn echter gemaakt van verhitte melk, zoals veel harde kazen, mozzarella en feta en kun je dus veilig eten. Let met name op of vraag het even goed na, wanneer je kaas koopt bij de kaasboer, bij de boer, op de markt of op de versafdeling in de supermarkt. Heel veel kaas uit het koelschap (voorverpakt) kun je veilig eten. Deze zijn niet gemaakt van rauwe melk, anders waren ze niet zo lang houdbaar. Verhit mag kaas gemaakt van rauwe melk wel.
- Rauwe eieren en produkten die gemaakt zijn met rauwe eieren, zoals zelfgemaakte mayonaise en tiramisu. Mayonaise uit de supermarkt kun je veilig eten. Tiramisu ook mits er geen alcohol inzit.
- Rauwe melk, bijvoorbeeld gekocht bij de boer. Melk uit de supermarkt is verhit en dus veilig.
Overig
- Drop. Het advies is maximaal 3 dropjes per dag.
- Rauwe kiemgroenten zoals taugé en alfalfa. Verhit kun je kiemgroenten veilig eten.
- Honing kun je prima eten als je zwanger bent. Dit wordt alleen afgeraden aan kinderen van 0-1 jaar.
Dranken
- Alcohol. Uit onderzoek is gebleken dat er geen veilige ondergrens is wat betreft alcohol drinken tijdens de zwangerschap, ook ‘1 glas per dag’ of ‘op een feestje bijvoorbeeld af en toe’ kunnen gevolgen hebben voor je kindje.
- Alcoholvrije dranken: kun je veilig drinken als er daadwerkelijk 0.0% alcohol inzit. Verzeker jezelf daar wel van want tot aan 0.5% alcohol wordt het vaak nog verkocht als alcoholvrij.
- Dranken met veel cafeïne (zoals koffie of energiedrankjes). Het advies is maximaal 1x per dag.
- Thee. 3 koppen zwarte of groene thee past in een gezond voedingspatroon. Drink je graag venkel- anijs- of zoethoutthee? Dan is het advies: maximaal 2 koppen per dag.
Wij baseren ons voedingsadvies op de informatie van het Voedingscentrum en onze beroepsgroep (de KNOV). Het voedingscentrum wordt 100% gesubsidieerd door de overheid om wetenschappelijke en onafhankelijke adviezen te geven over voeding.
Voedingscoach / diëtiste
Binnen onze praktijk werken wij samen met voedingscoach / diëtiste Astrid Stinesen. Herken je 1 van onderstaande voorbeelden? Dan kun je als je dit wilt een afspraak met Astrid maken voor een consult.
Voorbeelden:
- Zie je er erg tegenop aan te komen in de zwangerschap?
- Geef je veel over?
- Eet je niet voldoende gevarieerd of ongezond?
- Bang dat je van bepaalde produktgroepen te weinig binnen krijgt?
- Ben je wat zwaarder en wil je de gewichtstoename in de zwangerschap beperken?
- Heb je een laag ijzergehalte?
- Komen er voedselallergieën voor binnen jullie gezin/familie?
- Ben je in een vorige zwangerschap fors aangekomen?
- Heb je in een vorige zwangerschap (zwangerschaps)suikerziekte gehad?
- Etc.
Een afspraak met Astrid maken of weten of/wat zij voor jou kan betekenen? Mail dan naar info@eetjefit.eu of bel haar
op 06-46262424.